مديريت مصرف آب زراعي اگرچه تنها در 20 % از اراضي قابل کشت جهان مطرح است اما، 50 % از غذاي موردِ نياز جمعيت فعلي جهان از همين اراضي به دست مي آيد . کشورهاي در حال توسعه، يک چهارم اراضي آبي دنيا را در اختيار دارند . درايران، حدود 60% از اراضي تحت کشت آبي است که 90 % از توليدات غذايي کشور را تأمين مي کند .با توجه به توزيع مکاني نامناسب بارش در کشور و عدم تطابق زماني بارندگي با فصل آبياري، بحران آب را بايد جدي انگاشت . آنچه مسلم است، ايران براي بقاي کشاورزي داخلي و تأمين مايحتاج خود درآينده اي نه چندان دور، گرفتار کمبود منابع آبي تجديد شونده خواهد بود. مهار آب هاي سطحي و ريزش هاي جوي ؛ ايجاد الگوي بهين? اقتصادي کشاورزري ؛ تغيير سيستم هاي آبياري رايج از سنتي به مدرن ؛ بهبود و اصلاح روش هاي آبياري سنتي و شبکه هاي مربوط به آن و مديريت آبياري در مزارع و تشکيل تعاوني هاي مصرف، توزيع و توليد ؛ همه و همه از راهکارهاي بهينه سازي روش مصرف آب زراعي به شمار مي روند اما از ميان روش هاي عنوان شده، امتياز برتر مخصوص طرحي است که علاوه بر جبران نمودن بحران و محدوديت هاي مالي کشور با شرايط محلي و اقليمي هر منطقه نيز هماهنگ باشد . در حال حاضر ، تغييرات اقليمي واثر مخرب گازهاي گلخانه اي الگوي بارندگي کشور را تغيير داده است و در سالهاي اخير ، کاهش نزولات يا عدم بارش به هنگام و توسعه اراضي کشاورزي و محدوديت منابع آبي در سطح کشور ،کشاورزي پايدار را به مخاطره افکنده است ؛ بخصوص که برداشت هاي بي رويه و بدون برنامه از منابع آب زير زميني نيز موجب افت کمي و کيفي شديد اين منابع شده است . يكي از شاخص هاي بسيار مهم در خصوص وضعيت منابع آبي هر كشور نسبت استحصال آب به آب قابل دسترس (پتانسيل آبي) است. بجز منابع آبي كه استحصال آنها از لحاظ اقتصادي بسيارگران و دور از دسترس مي باشند، تقريبا“ اکثر پتانسيلهاي منابع آبي كشور در چرخه انتقال و توزيع وارد شده است. به نحويکه مي توان اذعان داشت: كشور در بخش مهندسي ساخت سد و تأسيسات آبي و تأمين و استحصال آب تقريبا“ به سر حد پتانسيل حداکثر رسيده و مديريت توليد در آستانه خودکفايي مي باشد . اكنون زمان آغاز شکوفايي مديريت مصرف است. با توجه به هدر رفت بخش وسيعي از منابع بارش هاي جوي از طريق جاري شدن بر روي خاك و يا نفوذ به خاك در مناطق نفوذ پذير ، برنامه ريزي در شاخه مديريت مصرف منابع، به طور منطقي بايد از مخازن ذخيره و انتقال آغازشده و در گامهاي بعد ، به برنامه ريزي جهت تامين آب شاليزارهاي جديد الاحداث ،؛ سنجش قدرت خاک جهت دريافت يک نتيجه مطمئن از کشت و سنجش اثرات فرسايش ؛ برنامه ريزي جهت دفع پساب هاي شاليزارهاي جديد ( سنجش ماهيت آب دفع شده – مسير و بستر سازي ) و جلوگيري از برداشت بي رويه منابع آبي بيانجامد. در نظر داشته باشيم که بخش عمده اي از مشکلات نامبرده به عدم کنترل گازهاي گلخانه اي ، مصرف نا مناسب سوخت و انرژي ، تخريب فضاي سبز و محيط هاي پرورش گياه و جنگل هاي طبيعي و شيوه هاي ناصحيح پخش زباله بازمي گردد که مولود روش هاي جديد زندگي انسان در يک قرن اخير و بهره برداري بي رويه و نا منصفانه وي از طبيعت است . به کارگيري هر تکنيکي که قادر به مهارِ اين انرژي در حال هدر باشد و به کنترل اين نعمت خداداد و استفاده بهينه از آن بيانجامد به شرط آنکه با خصوصيات اقليمي استان ، سازگار بوده و مدت اجراي آن نيز با شدت نيازهاي منطقه سنجيده شده باشد ( پروژه هايي که دستخوش پاياني نامعلوم نباشند ) مي تواند جوابگوي چشم اندازي باشد که کشاورزي استان در انتظار آن است . محمد عيسي چيتي مدير عامل شرکت بهره برداري از شبکه هاي آبياري وزهکشي استان گيلان
