در گفت و گوی مدیرعامل آب منطقه ای گیلان با پایگاه اطلاع رسانی استانداری تشریح شد:

       پایگاه اطلاع رسانی استانداری گیلان در گفت و گوی اختصاصی با کاظم لطفی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گیلان، عملکرد این مجموعه را مورد بررسی قرار داده است. در ادامه این گفت و گو را می خوانید.

ابتدا معرفی کوتاهی از خودتان داشته باشید. چه سوابقی دارید؟

مدرک کارشناسی ارشد را در رشته مدیریت اجرایی از دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور اخذ کردم و در مجموع 24 سال سابقه کار دارم . در زمینه مدیریتی نیز در سطح شهرستان ، ستاد و استان اشتغال داشتم. بیشتر فعالیت من به حوزه آب و فاضلاب شهری مربوط می شود و در نهایت آبان سال 1395 به عنوان مدیرعامل و رئیس هیات مدیره وارد آب منطقه ای گیلان شدم. 

ارزیابی شما از عملکرد آب منطقه ای گیلان در زمینه مدیریت بحران آب چیست؟

البته مردم باید در اینباره قضاوت کنند اما به عقیده من این مجموعه جهادی عمل کرده است. از اجرای پروژه های تامین آب بویژه در بخش کشاورزی با توجه به شرایط اقتصادی موجود بسیار راضی هستم و هم اکنون بزرگترین پروژه های آبرسانی به 16 شهرستان از سوی آب منطقه ای گیلان در دست اجرا قرار دارد.

در زمانی که مدیرعاملی شرکت آب منطقه ای گیلان را قبول کردید، دغدغه ذهنی شما برای بهبود عملکرد در این حوزه چه بود؟

زمانی که وارد شرکت آب منطقه ای گیلان شدم ، نزدیک به سه میلیارد تومان اسناد خزانه برای پیمانکاران اخذ شده بود که به طور مثال تنها برای سد پلرود به 30 میلیارد تومان اعتبار نیاز داشتیم و در کل می توان گفت با رکود طرح های عمرانی مواجه بودیم.

بیشتر پروژه ها یا تعطیل و یا نیمه تعطیل بودند و در زمینه منابع مالی و تشکیلات اداری چالش جدی داشتیم.

اگرچه سال 95، سال نفس گیری بود ولی شروع خوبی داشتیم و با همت فراوان توانستیم بخشی از منابع مالی پروژه ها را تامین کنیم. در سال 96 خیز بلندی داشتیم و در قالب منابع ملی و استانی مجموعا حدود 204 میلیارد تومان تخصیص اعتبار گرفتیم که 150 میلیارد تومان اعتبارات فاینانس سد شفارود نیز به آن اضافه می شد و توانستیم با این اعتبارات آب منطقه ای را وارد یک چرخه مهم عمرانی کنیم.

11 سدلاستیکی را از اواخر سال 95 وارد فاز اجرایی کردیم که در حال حاضر سدهای لاستیکی در جلگه از 20 تا 99 درصد پیشرفت فیزیکی دارند . 

در سال 94 احداث 11 سد لاستیکی در گیلان تصویب شد. اکنون این سدها در چه وضعیتی قرار دارند و آیا امسال به بهره برداری می رسند؟ 

در حال آماده کردن دو سد لاستیکی درفومن و لنگرود هستیم؛ سد لاستیکی فومن به طور کامل آماده شده است و سد لاستیکی لنگرود هم در مراحل نهایی قرار دارد.

استاندار گیلان و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور برای اختصاص 35 میلیارد تومان از اعتبارات سفر رئیس جمهوری  جهت تکمیل و بهره برداری این پروژه ها قول مساعد داده اند و بدین ترتیب پیش بینی می کنیم تا پایان امسال 7 سد  از این 11 سد وارد مدار بهره برداری شوند . 

مجموعأ 14 سد در حال احداث داریم که در نوع خودش در کشور بی سابقه است . پیمانکاران همه این سدها در حال فعالیت هستند و بر اساس صورت وضعیت، پرداخت ها انجام شده است. خوشبختانه بدهی سنگینی در این رابطه وجود ندارد و تا این مرحله تامین اعتبار لازم صورت گرفته است.

پروژه های بزرگ سدسازی در استان گیلان چه پیشرفتی دارند؟

چهار سد بزرگ در گیلان در دست احداث هستند و از این میان سد پلرود حدود 65 درصد پیشرفت فیزیکی دارد. 

سد شفارود نیز یکی دیگر از این سدهای بزرگ است که دچار مشکلات زیادی در زمینه زیست محیطی ، تامین ال سی و ماشین الات بود که اکنون همه این ها رفع شده اند و پیشرفت فیزیکی این پروژه 40 درصد است. در تلاش هستیم که ماهانه نزدیک به دو درصد به پیشرفت فیزیکی این سد اضافه کنیم که به این ترتیب تا پایان سال بین 60 تا 65 درصد پیشرفت حاصل شود و تا پایان سال 98 به آبگیری اولیه برسیم.

بیشتر سدهای گیلان همچون سفیدرود، شهر بیجار و دیورش در حوزه شهرستان رودبار واقع شده اند. سد دیورش یکی از طرح های مهم زیربنایی رودبار است که برای تامین آب شرب شهرهای رودبار، منجیل، لوشان، رستم آباد، توتکابن و روستاهایی که در این مسیر هستند مورد استفاده قرار می گیرد. با بهره برداری از این پروژه دغدغه چندین ساله تامین آب شرب شهرهای رودبار حل می شود.

سد دیورش اکنون 20 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و پیش بینی می کنیم که سال 98 به مرحله بهره برداری برسد.

از 11 سدلاستیکی گیلان یکی وارد مدار بهره برداری شد و مابقی در مرحله اجرا قرار دارند.

سدها در گیلان طوری طراحی و جانمایی شده اند که علاوه بر استفاده از ظرفیت آن ها در حوزه گردشگری و کشاورزی، تمامی شهرهای استان بتوانند از مزیت این سدها در حوزه تامین آب شرب نیز بهره مند شوند. 

همچنین مراحل مطالعاتی احداث 10 سد کوتاه گیلان در حال انجام می باشد که 6 مورد از آن ها در آستانه نهایی شدن است. با بهره برداری از این سدها و اتمام چهار سد بزرگ و 11 سدلاستیکی، 95 درصد از آب مورد نیاز استان در زمینه آب شرب، خدمات، صنعت و کشاورزی از این طریق تأمین خواهد شد.

شرکت آب منطقه ای گیلان برای مدیریت منابع آبی چه اقداماتی انجام داده است؟

238 هزار هکتار از اراضی کشاورزی گیلان از آب تنظیمی استفاده می کنند و در عین حال هیچ استانی در کشور وجود ندارد که آب شرب آن از طریق سدها و آب های سطحی تامین شود ؛ این امر نشان دهنده  برنامه محور بودن توسعه شهرها و روستاهای استان است. 

در آبان سال96، 130 پروژه کوچک و بزرگ برای گذر از کم آبی تعریف کردیم و با این اقدام توانستیم کاهش 600 میلیون متر مکعبی ورودی آب سفید رود را در جلگه مدیریت کنیم. شرایط ویژه ای داشتیم چراکه نسبت به سال گذشته، بارش ها در فصل زراعی با کاهش 13 درصدی روبرو شد. در نتیجه مدیریتی که با هدایت استاندار گیلان و همکاری فرمانداران و مدیران متولی صورت گرفت، با وجود گرما تمامی انهار ما پر آب بود و آبهایی که از آبیاری خارج می شد را نیز مجددا وارد مدار می کردیم.

از هشت هزار و 800 هکتار آب بندان در استان، دو هزار و 140 آب بندان ظرفیت 120 تا 150 میلیون متر مکعب ذخیره آب دارند که  می توان با اقداماتی همچون تعمیر، لایروبی و دیواره‌سازی ظرفیت آنان را تا 450 میلیون متر مکعب افزایش داد. نزدیک به شش و نیم میلیارد متر مکعب از طریق 54 رودخانه وارد دریا می شود که با احداث سد شهر بیجار و سفید رود دو میلیارد و 200 میلیون متر مکعب از بارش ها ذخیره سازی می گردد.

با اجرای سدهای مختلف می توانیم از ورود حدود یک میلیارد متر مکعب آب به دریا جلوگیری کرده و این میزان را وارد چرخه تولید کنیم. تاپایان سال 98 بیشتر سدهای گیلان آبگیری و وارد مدار بهره برداری می شوند.

تاکنون چه میزان از آب بندان‌های گیلان لایروبی شده اند؟ چقدر تلاش کردید با ساماندهی آب بندان ها به رونق گردشگری کمک کنید؟

مدیریت آب بندان ها طبق قانون در حوزه فعالیت آب منطقه ای گیلان است و ما مصمم هستیم از مخازن آب سدها برای مقاصد کشاورزی و گردشگری استفاده کنیم .

تمام آب بندان های استان را ملزم به شناسنامه‌دار شدن کردیم و آمادگی داریم تا سرمایه گذاران بتوانند جهت اشتغالزایی در حوزه گردشگری و کشاورزی از آنها بهره بگیرند.

تاکنون تعدادی از سرمایه گذاران برای اجرای این طرح ها اعلام آمادگی کرده‌اند اما  همه این اقدامات با اولویت تامین آب زراعی استان صورت می گیرد.

بیشتر آب بندان ها در مرکز استان واقع شده اند و اهتمام داریم که طی دوسال آینده همه آب بندان ها را ساماندهی کنیم.

پیشی بینی ها حکایت از این داشت که در سال 97 با توجه به وقوع کم آبی، کشت برنج در استان دچار مشکل شود که البته با مدیریت صحیح آب، سال زراعی خوبی پشت سر گذاشته شد. چطور شرایط را مدیریت کردید؟

یکی از مواردی که منجر به موفقیت در سال زراعی 96 و 97 شد، نگاه کارشناسانه استاندار گیلان بود.

امسال از دهم اردیبهشت ماه رهاسازی آب سد آغاز شد. ما در مقطع زمانی 9 تا 10 روزه آب را رها و سپس سه روز قطع می کردیم تا بدین شکل بحران را مدیریت کنیم. سپس با استفاده از بارش هایی که در دو مقطع فصل زراعی امسال صورت گرفت، کاهش 600 میلیون متر مکعبی آب ورودی به سد سفیدرود را جبران کردیم و موفق شدیم راندمان آب را از 35 درصد به 50 درصد ارتقاء دهیم.

برآیند تعامل خوب همه مسئولین مربوطه، رضایت مردم و کشاورزان بوده است. مدیران در چنین شرایطی باید مدیریت علمی داشته باشند و اگر مدیر حوزه غیر سیاسی، رفتار سیاسی داشته باشد، نتایج خوبی به دست نمی آید.

کدامیک از کمیته های 48 گانه ای که به دستور استاندار گیلان تشکیل شدند را تاثیرگذارتر می دانید؟

شرکت آب منطقه ای گیلان در 20کمیته عضو است و در سه کمیته از جمله منابع آب، شن و ماسه و آب بندان ها مسئولیت مستقیم دارد. از مزایای این کمیته ها این است که عملکرد سازمان ها برنامه محور می شود و هر دستگاهی باید ضمن تبیین وضعیت فعلی، اهداف یک ساله خود را مشخص نماید.

به طور کلی، کمیته های 48 گانه موجب افزایش انسجام دستگاه ها با یکدیگر می شوند.

حریم قانونی رودخانه ها نگرانی هایی را برای سرمایه گذارانی که قصد احداث اماکن تفریحی در حاشیه این مناطق دارند، ایجاد کرده است. چه اقداماتی برای حمایت از سرمایه گذاران انجام داده اید؟

بستر رودخانه ها را می توان با ایجاد سازه های موقت به بستری برای گردشگری مبدل کرد اما باید به صیانت از آن در برابر متصرفان نیز توجه داشت.

در حال حاضر شناسایی و نشانه گذاری حریم و نقاط مستعد برای سرمایه گذاری در سفیدرود و تالاب انزلی انجام شده است.

برای حمایت از اشخاصی که قصد سرمایه گذاری در حاشیه تالاب ها و رودخانه های گیلان را دارند، کمیته گردشگری تشکیل داده شده که وظیفه بررسی طرح های دریافتی را دارد.

مجوز تمامی فعالیت های گردشگری در بستر رودخانه ها، دریاها، تالاب ها، دریاچه ها و مجاری آبی توسط شرکت آب منطقه ای صادر می شود و ما آمادگی داریم همکاری لازم را با سرمایه گذاران داشته باشیم.

استاندار گیلان بخشنامه ای مبنی بر بکارگیری بانوان و جوانان در مناصب مدیریتی صادر و به فرمانداران، مدیران دستگاه های اجرایی و شهرداران ابلاغ کردند. در راستای اجرای این بخشنامه چه اقداماتی انجام دادید؟

در شرکت آب منطقه ای گیلان، نیروهای جوانی به عنوان مدیر شهرستان، مدیر ستادی و معاون منصوب شدند. اعتقاد دارم که باید به نیروهای جوان اعتماد کنیم و فرصتی در اختیارشان بگذاریم تا توانمندی خودشان را ثابت کنند.

با وجود اینکه فعالیت به عنوان مجری طرح و رئیس اداره و مشارکت در عملیات میدانی دشواری‌های خاصی را می طلبد، سعی کردیم در این محدوده‌ها نیز با در نظرگرفتن شرایط در این پست ها نیز از ظرفیت بانوان بهره مند شویم. همچنین مجری طرح سد دیورش و مدیر خط انتقال سد شهر بیجار از بانوان هستند .

و سخن پایانی ...

عبور از بحران آب در سال زراعی جاری در نتیجه همت و تعامل همه دست اندرکاران و همراهی کشاورزان اتفاق افتاد و انتظار می رود تکرار این تعاملات در آینده بتواند در بسیاری از مشکلات موجود راهگشا باشد.